Kinh doanh online là gì?
Tôi nên bắt đầu từ đâu và lựa chọn sản phẩm nào để kinh doanh có lãi?
Các bước kinh doanh online cụ thể ra sao? Nên học kinh doanh online hiệu quả ở đâu?
Đây đều là mối quan tâm chung của hầu hết những ai đang có ý định khởi nghiệp. Trong bài viết này, Phương LTM sẽ chia sẻ về cách kinh doanh online thành công cho người mới bắt đầu!
1.Kinh doanh online là gì?
Năm 2007, Bill Gates – cựu CEO thành công nhất trong lịch sử Microsoft đã từng có câu nói bất hủ rằng: “Trong 5 năm tới, nếu bạn vẫn chưa kinh doanh trên internet, thì tốt nhất bạn không nên kinh doanh nữa“.
Tính đến thời điểm hiện tại, thì đã tròn 14 năm kể từ ngày Bill Gates nói ra tuyên bố này. Trong 14 năm qua, chúng ta cũng được chứng kiến rõ rệt sự bùng nổ của Internet và sức mạnh của kinh doanh online đối với nền kinh tế toàn cầu.
Dịch bệnh COVID-19 diễn ra là minh chứng lớn nhất cho việc cần phải chuyển dịch từ kinh doanh truyền thống lên online. Jeff Bezos – Ông chủ đình đám của Amazon “nhẹ nhàng” đút túi 24 tỉ USD trong mùa dịch. Amazon cũng ráo riết tuyển thêm 100.000 nhân sự mới đủ đáp ứng nhu cầu mua sắm của người dùng trong dịp này.
Định nghĩa về Kinh doanh online
Hiểu đơn giản như thế này. Trước kia, để mua một món đồ, bạn sẽ phải ra chợ, cửa hàng, siêu thị… để xem hàng trực tiếp và mua, thanh toán bằng tiền mặt. Đây là hình thức kinh doanh truyền thống.
Còn ở thời điểm hiện tại, bạn có thể ngồi nhà lướt website/blog, facebook, youtube, Tiktok…Khi ưng một sản phẩm, bạn chỉ việc click chuột, hoặc gọi điện/nhắn tin để đặt hàng. Vậy là sản phẩm sẽ được giao tới tận cửa nhà bạn. Người ta gọi đó là kinh doanh online.
Với kinh doanh online, bạn hoàn toàn có thể khởi nghiệp với số vốn 0 đồng. Đặc biệt trong tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn ra phức tạp, tự kinh doanh online tại nhà là một ý tưởng tuyệt vời để vừa có thu nhập, lại vừa bảo đảm sức khoẻ cho bản thân.
Ưu điểm của kinh doanh online
- Không tốn quá nhiều chi phí khi mới bắt đầu khởi nghiệp. Bạn chỉ cần tập trung đầu tư cho sản phẩm/dịch vụ, quảng cáo. Toàn bộ chi phí mặt bằng, vật dụng cho cửa hàng được bỏ qua. Nếu trang bị đủ kiến thức, bạn có thể kinh doanh online không cần vốn.
- Chi phí cho việc quản lý và vận hành thấp. Thậm chí không mất công vận hành nếu biết cách “mượn” nguồn lực từ người khác.
- Bán hàng trên phạm vi rộng: toàn quốc hoặc thị trường nước ngoài một cách dễ dàng.
- Linh hoạt về thời gian và không gian. Khách hàng có thể thoải mái thời gian mua hàng bất cứ lúc nào mà không cần tới cửa hàng.
- Đa dạng phương thức thanh toán: COD (thanh toán khi nhận hàng), chuyển khoản, ví điện tử, thẻ tín dụng…
- Thời gian quay vòng vốn nhanh.
- Quá trình xử lý đơn hàng nhanh chóng và thuận tiện.
Nhược điểm của kinh doanh online
- Thông tin khách hàng có thể bị lộ, gây bất lợi cho người kinh doanh online.
- Cần trang bị nhiều kiến thức về kinh doanh online, các kênh marketing và vận hành hệ thống.
- Khó khăn trong việc tạo niềm tin với khách hàng. Do hiện tượng lừa đảo trên Internet diễn ra ngày càng nhiều, nên việc khiến khách hàng tin tưởng không phải điều dễ dàng.
2. Cách kinh doanh online cho người mới bắt đầu: Lập kế hoạch kinh doanh
Bước 1: Thiết lập mục tiêu kinh doanh
Trước tiên, bạn cần thiết lập mục tiêu kinh doanh cụ thể. Thông thường có 2 dạng mục tiêu: Thương hiệu và Bán hàng (doanh thu, lợi nhuận). Với người mới kinh doanh online, bạn nên đặt mục tiêu bán hàng lên trước.
Khi càng bán được nhiều hàng, thì bạn sẽ càng có thương hiệu. Từ đó, bạn cũng xây dựng được tệp khách hàng tiềm năng trung thành.
Sau khi thiết lập mục tiêu kinh doanh, bạn có thể tính toán để biết được mình cần có bao nhiêu khách hàng mua hàng 1 ngày, bao nhiêu data khách hàng tiếp cận mới… Đồng thời, bạn cũng sẽ tính được toàn bộ các chi phí như chi phí cố định, chi phí biến đổi.
Bước 2: Lập kế hoạch kinh doanh online chi tiết
Sau khi tự thiết lập được mục tiêu kinh doanh, mình sẽ bắt tay vào việc xây dựng BUSINESS PLAN – Một bản kế hoạch kinh doanh chi tiết trên excel bao gồm:
- Nội dung công việc cần triển khai,
- Nhân sự thực hiện,
- Thời gian hoàn thành,
- Tình trạng công việc.
Xác định nội dung công việc cần triển khai
Để kinh doanh online thành công, bạn nên tự rèn luyện cho mình kỹ năng làm việc khoa học và có kế hoạch. Nếu làm việc một cách tuỳ hứng và không kiểm soát, bạn sẽ gặp phải những thất bại từ rất sớm.
Các nội dung công việc cần triển khai bao gồm:
- Lựa chọn mặt hàng dễ bán, sản phẩm “kỳ lân” để kinh doanh online;
- Nghiên cứu khách hàng mục tiêu: độ tuổi, giới tính, sở thích, hành vi…;
- Nghiên cứu các đối thủ cạnh tranh trên thị trường: tên đối thủ, tiềm lực, các kênh marketing online và hiệu quả…;
- Tìm kiếm và lựa chọn nguồn hàng: các kênh tìm kiếm nguồn hàng, phương pháp đàm phán và làm việc với nguồn hàng…;
- Lựa chọn mô hình kinh doanh phù hợp: Thương mại điện tử, Dropshipping, nhượng quyền thương hiệu, kinh doanh hệ thống, Affiliate Marketing…;
- Lựa chọn kênh quảng cáo Marketing Online phù hợp: Website, Sàn TMĐT (Shopee, Lazada, Tiki…), Facebook, Tiktok, Google….;
- Nhập hàng: tính toán số lượng hàng hoá và thời gian nhập hàng, vòng quay hàng tồn kho, tối ưu tồn kho,…;
- Marketing và chăm sóc khách hàng;
- Đóng gói hàng hoá và giao đơn vị vận chuyển.
Phân bổ nguồn lực triển khai
Bên cạnh các công việc cần phải làm trong kế hoạch kinh doanh, bạn nên cố gắng liệt kê ra những đầu việc không nên làm. Thay vào đó, phương án mượn nguồn lực của người khác để hoàn thành mục tiêu luôn là cách làm việc thông minh nhất.
Với việc vận hành hàng hoá (bao gồm đóng gói, giao hàng, theo dõi hành trình đơn…) bạn có thể làm việc với bên nguồn hàng hoặc đơn vị vận chuyển để họ lo cho bạn toàn bộ quy trình này. Đó là cách thức phân bổ và mượn nguồn lực triển khai công việc.
Nhờ tư duy làm việc như vậy, bạn có thể tiết kiệm được thời gian, công sức. Cùng một lúc có một bộ máy làm việc tự động cho mình mà không tốn chi phí quá nhiều.
Bạn hãy thực sự coi mình là một người chủ, những khâu còn lại trong tiến trình kinh doanh hoàn toàn có thể giao cho người khác đảm nhiệm. Hãy tập trung vào những công việc quan trọng nhất và cần phải tư duy nhiều. Đó là: thiết lập mục tiêu kinh doanh, lựa chọn sản phẩm và bán hàng.
Xây dựng khung thời gian thực hiện công việc
Việc thực thi một bản kế hoạch kinh doanh online cần phải có sự phân bổ thời gian chặt chẽ và tuần tự theo từng giai đoạn, đảm bảo Deadline hoàn thành.
Với công việc quan trọng, bạn nên dành nhiều thời gian hơn so với việc khác. Ví dụ, khi lựa chọn mặt hàng kinh doanh, hãy cho mình khoảng thời gian 1 tuần để nghiên cứu và tìm kiếm sản phẩm kỳ lân đạt lợi nhuận cao.
Như mình chia sẻ ở trên về việc mượn nguồn lực từ người khác để kinh doanh, thì các công việc như nhập hàng, đóng gói, giao vận… bạn hoàn toàn có thể thực hiện song song cùng lúc với những công việc chính như marketing và bán hàng…
Kiểm tra, giám sát và đánh giá
Việc giám sát và đánh giá hiệu quả kinh doanh theo thời gian thực (realtime) rất quan trọng để bạn theo dõi cụ thể kết quả triển khai kế hoạch, từ đó đưa ra những phương án điều chỉnh kịp thời, hợp lý.
Bạn có thể đánh giá thông qua các tiêu chí như: số lượng khách hàng tiếp cận quảng cáo, số đơn hàng thu được trên từng kênh online, phản hồi từ khách hàng… rồi đối chiếu với bản mục tiêu kinh doanh được thiết lập ban đầu. Nếu kết quả khả quan thì chứng tỏ hoạt động kinh doanh của bạn đang trên đà tiến triển tốt. Còn nếu không được như kỳ vọng, bạn nên tìm ra vấn đề và có phương án điều chỉnh nhanh chóng.
Bên cạnh đó, bạn cần chuẩn bị cho mình phương án dự phòng để xử lý khi các tình huống bất ngờ xảy đến. Ví dụ ngoài kênh Facebook, bạn nên xây dựng thêm website, tạo shop trên các sàn thương mại điện tử… để đa dạng nguồn tiếp cận khách hàng. Trong trường hợp kênh nào có dấu hiệu kém hiệu quả hơn, bạn vẫn có kênh marketing khác để thay thế. “Đừng bao giờ bỏ hết trứng vào một giỏ!”.
3. Tiêu chí lựa chọn sản phẩm kinh doanh online
Trong các bước kinh doanh online thành công, lựa chọn sản phẩm là yếu tố vô cùng quan trọng.
Có 2 loại sản phẩm để kinh doanh online. Đó là sản phẩm vật lý và sản phẩm số. Trong đó:
- Sản phẩm vật lý: là sản phẩm có thể sờ, nắm, thấy được như thời trang, gia dụng, phụ kiện ô tô, đồ chơi trẻ em…
- Sản phẩm số: khoá học, ebook, tài liệu, USB…
Có thể nói, kinh doanh các sản phẩm số khó hơn so với sản phẩm vật lý. Tuy nhiên, lợi nhuận từ việc kinh doanh loại dịch vụ này thường rất lớn vì chỉ cần tạo một lần và bán mãi mãi. Đối với sản phẩm vật lý, dưới đây là các tiêu chí lựa chọn sản phẩm kinh doanh.
Tiêu chí 1: Có thể bán được quanh năm, không phụ thuộc mùa vụ
Nếu như bạn lựa chọn sản phẩm có thể bán được quanh năm, bạn sẽ đỡ phải “chạy” theo mùa vụ và sự biến động của thời tiết. Từ đó, bạn cũng giảm thiểu đáng kể các khoản chi phí marketing, tồn kho, nhân sự vận hành… Đồng thời, với sản phẩm này, bạn vẫn đạt được doanh thu và lợi nhuận tốt ngay cả khi kinh doanh online mùa dịch.
Tiêu chí 2: Đảm bảo chất lượng
Việc bán một sản phẩm kém chất lượng cũng giống như việc bạn đang lừa đảo khách hàng vậy. Đồng tiền luôn đi liền với giá trị. Muốn khách hàng yêu mến và trung thành với mình, bạn hãy cung cấp sản phẩm chất lượng và giải quyết được nhu cầu thực sự của khách hàng.
Tiêu chí 3: Đang bán chạy hoặc đã từng bán chạy trên online
Các sản phẩm này đã được rất nhiều nhà bán hàng kiểm chứng về mức độ hiệu quả khi kinh doanh online. Do đó, việc lựa chọn sản phẩm đang bán chạy hoặc đã từng bán chạy sẽ giúp bạn tiết kiệm rất nhiều thời gian và chi phí thử nghiệm thị trường.
Một số kênh tìm kiếm mình thường sử dụng đó là: Shopee, 1688, Taobao, Facebook, Wix.com,… hoặc sử dụng công cụ Adspy (xem các quảng cáo bán chạy trên Facebook).
Tiêu chí 4: Có sẵn và thời gian hàng về nhanh
Hãy chọn những sản phẩm bạn biết chắc sẽ có hàng và thời gian hàng về ngắn. Bởi thời gian hàng về là yếu tố quan trọng quyết định công việc kinh doanh của bạn có thực sự tạo ra lợi nhuận hay không.
Bạn nên lựa chọn những sản phẩm có thời gian hàng về ngắn, khoảng 3-7 ngày khi kinh doanh trên các nền tảng như Website, Facebook, Instagram, Tiktok…
Còn riêng với các sàn TMĐT như Shopee, Tiki, Lazada… bạn chỉ có đúng 2 ngày để chuẩn bị hàng. Vì vậy, việc tính toán số lượng nhập hàng và thời gian hàng về phải rất chính xác.
Tiêu chí 5: Là sản phẩm bạn có khả năng tự tạo ra nội dung
Khả năng tạo ra nội dung quảng cáo cho sản phẩm là lý do hàng đầu bạn có thể thành công trên quảng cáo online. Bạn nên chọn các sản phẩm đã có sẵn hình ảnh, video đẹp trên Internet để dễ sử dụng và biên tập nội dung.
Tiêu chí 6: Dễ đóng gói và vận chuyển
Đây là tiêu chí mà ít người để ý tới. Các sản phẩm dễ đóng gói và vận chuyển giúp bạn tối ưu nhân sự và chi phí vận hành, giao vận rất nhiều. Những mặt hàng như Gốm sứ, Gương, Nhựa… bạn nên cân nhắc bởi chúng rất dễ vỡ do gặp rủi ro trong quá trình vận chuyển.
Với 6 tiêu chí trên, mình sẽ gợi ý cho các bạn một số mặt hàng phù hợp để dễ kinh doanh online:
- Thời trang unisex: phù hợp cho cả nam và nữ, freesize (không có size số, giảm thiểu chi phí hoàn hàng), style đa dạng, dễ đóng gói và vận chuyển.
- Đồ gia dụng/decor/nhà cửa: nhu cầu cao, dễ sử dụng, luôn có sẵn số lượng lớn trên thị trường.
- Phụ kiện/đồ chơi ô tô: nhu cầu cao, khách hàng có thu nhập cao và sẵn sàng chi trả.
- Đồ mẹ & bé: nhu cầu cực lớn
- Mỹ phẩm: làm đẹp và chăm sóc sức khoẻ luôn là ngành tiềm năng lớn trên các kênh online. Sản phẩm này cũng không phụ thuộc thời tiết, mùa vụ.
4. Nghiên cứu đối thủ cạnh tranh
Sau khi lựa chọn được mặt hàng kinh doanh online rồi, bạn hãy dành thời gian nghiên cứu đối thủ cạnh tranh trên Internet để có hình dung rõ nét hơn về việc nên lựa chọn mô hình kinh doanh và kênh marketing nào phù hợp.
Đồng thời, thông qua việc theo dõi hoạt động của đối thủ, bạn cũng học hỏi được cách họ xây dựng nội dung, thông điệp bán hàng và nhắm mục tiêu quảng cáo như thế nào qua Google, Facebook, Youtube… Từ đó, bạn sẽ tiết kiệm được số tiền lớn để thử nghiệm thị trường.
5. Lựa chọn nguồn hàng “tối ưu cho dòng tiền”
Một nguồn hàng tốt để kinh doanh online phải đáp ứng được các tiêu chí:
- Thời gian hàng về nhanh;
- Giá nhập rẻ;
- Hàng đảm bảo chất lượng;
- Dịch vụ chăm sóc khách hàng tốt, hỗ trợ nhiệt tình.
Có ích cho bạn: 6 cách tìm nguồn hàng kinh doanh online tối ưu cho dòng tiền
Để lựa chọn được đối tác cung ứng hàng uy tín, bạn cần trang bị cho mình một số kỹ năng về đàm phán và xử lý vấn đề. Các chính sách tốt bạn có thể đàm phán thêm với phía nguồn hàng như:
- Công nợ: Bạn được phép lấy hàng trước trả tiền sau. Như vậy, bạn sẽ có thêm vốn để kinh doanh và quay vòng.
- Quay đầu hàng nếu không bán được. Ví dụ bạn lấy 50 sản phẩm, nhưng bạn chỉ bán được 30 sản phẩm, bạn có thể trả lại phía nhà cung cấp 20 sản phẩm còn lại. Họ sẽ trả lại tiền cho bạn bằng đúng số tiền bạn bỏ ra để nhập 20 sản phẩm đó.
- Hỗ trợ đóng hàng, gửi hàng và theo dõi hành trình đơn: Bạn mượn nguồn lực từ phía đối tác như một hình thức thuê họ vận hành hộ. Thường họ sẽ lấy chi phí cho 1 đơn dao động từ 5.000 – 10.000 VNĐ (tuỳ từng mặt hàng). Bạn chỉ việc tập trung bán hàng thôi.
6. Lựa chọn mô hình kinh doanh online phù hợp
Lựa chọn mô hình kinh doanh quyết định lớn tới sự thành hay bại của bạn. Đây cũng là vấn đề khiến nhiều người “chật vật” khi kinh doanh.
Mô hình bán sỉ
Với mô hình này, bạn lấy hàng số lượng lớn từ các xưởng sản xuất, tổng kho lớn, nhập hàng Trung Quốc… rồi bán sỉ lại cho các đầu mối sỉ khác để ăn chênh lệch. Bạn sẽ có lợi thế lớn nếu có nguồn hàng giá rẻ và ổn định.
Mô hình bán lẻ trực tuyến
Đây là mô hình dễ mở rộng quy mô và có thể đạt được doanh thu cao. Cụ thể, bạn tập trung phục vụ khách hàng lẻ qua các kênh online như: Website, Facebook, Tiktok, Instagram… và bạn hoàn toàn chủ động trong toàn bộ quá trình kinh doanh. Với mô hình bán lẻ, bạn có thể kinh doanh online không cần vốn.
Một số hình thức quảng cáo bán lẻ phổ biến:
- Kinh doanh bán lẻ online thông qua sàn thương mại điện tử: Shopee, Lazada, Tiki….
- Bán hàng thông qua website, blog.
- Quảng cáo tương tác, tin nhắn: Facebook Mess, Instagram, Youtube…
- Quảng cáo chuyển đổi: Facebook Conversion, Tiktok Conversion, Google Ads…
Mô hình Cộng tác viên
Bán hàng theo hình thức cộng tác việc giúp bạn hạn chế tồn kho và đọng vốn. CTV chỉ cần đàm phán với nhà cung cấp để lấy hàng với giá tốt nhất. Tiếp theo, bạn tập trung tìm cách bán đến tệp khách hàng tiềm năng. Bạn có thể sử dụng nhiều cách khác nhau để bán hàng. Ví dụ như: kinh doanh online trên Shopee, quảng cáo Facebook, Tiktok…
Affiliate Marketing
Khi làm Affiliate, bạn sẽ phải quảng bá link sản phẩm của người khác trên hệ thống bán hàng online của bạn. Bạn phải dẫn dắt để khách hàng truy cập vào đường link affiliate và thực hiện hàng vi mua hàng. Giao dịch sẽ được hệ thống Affiliate ghi nhận lại và bạn sẽ được nhận hoa hồng.
Dropshipping
Bạn chỉ cần quảng bá sản phẩm của nhà cung cấp trên các kênh marketing online. Khi có khách đặt hàng, bạn tự lên đơn với đơn vị vận chuyển. Sau đó, bạn gửi mã vận đơn và chuyển khoản tiền hàng cho nhà cung cấp. Họ sẽ chịu trách nhiệm gửi hàng đến khách hàng của bạn. Doanh thu sẽ trực tiếp đổ về tài khoản của bạn.
Kinh doanh hệ thống
Đây là mô hình kinh doanh với nhiều cấp bậc. Trong đó, nhà phân phối cũng chính là người dùng sản phẩm. Ngoài thu nhập từ hoa hồng bán sản phẩm, các nhà phân phối này còn được nhận hoa hồng từ mạng lưới tuyến dưới. Ngoài ra, họ có thể sẽ được hưởng tiền thưởng nếu đạt doanh số cao hơn.
7. Lựa chọn đơn vị giao hàng uy tín
Hiện nay, trên thị trường đã có rất nhiều dịch vụ đơn vị vận chuyển uy tín. Trong đó, có 2 hình thức giao hàng là hoả tốc và giao hàng toàn quốc. Giao hàng hoả tốc tiêu biểu như: Grab, Ahamove… Giao toàn quốc có Giao hàng tiết kiệm, Giao hàng nhanh, Best, J&T…
Phương khuyên bạn nên dành thời gian tìm hiểu kỹ các đơn vị giao hàng để đảm bảo đơn hàng được thông suốt.
8. Lời kết
Như vậy, bài viết trên đã chia sẻ tổng quan những điều bạn cần quan tâm để kinh doanh online thành công. Nếu bạn thực sự muốn bước chân vào nghề này, hãy trang bị cho mình thêm kinh nghiệm và kỹ năng thông qua Blog này nhé!
Nếu có bất cứ câu hỏi nào, hãy comment dưới phần bình luận nhé!
Chúc bạn thành công!